10 Nov Transparencë e pamjaftueshme dhe lëshime në përzgjedhjen e Prokurorit Publik Themelor të Prokurorisë Publike Themelore për Ndjekjen e Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit

Grupi Blueprint për reformat në drejtësi shpreh qëndrimin e tij për mungesën e transparencës dhe lëshimet e bëra gjatë zgjedhjes së Prokurorit Publik Themelor të Prokurorisë Publike Themelore për Ndjekjen e Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit (PTH-KOK), i cili u krye në nëntor. 7, 2022. Përzgjedhja e Prokurorit Publik Themelor të PTH-KOK-së është bërë pas shpalljes më 30 shtator 2022. Për herë të parë zgjedhjen e Prokurorit Publik Themelor të PTH – KOK e bëjnë të gjithë prokurorët publikë në vend, ndërsa Këshilli i Prokurorëve Publikë të RMV-së ka kompetencë vetëm të konfirmojë zgjedhjen sipas vullnetit të prokurorëve publikë (sipas Ligjit për Prokurorinë Publike të miratuar në vitin 2020 dhe ndryshimeve të Ligjit për Këshillin e Prokurorëve Publikë nga viti 2020). Grupi Blueprint e konsideron këtë metodë të zgjedhjes së Prokurorit Publik Themelor të PTH-KOK si një proces të avancuar që ndikon në avancimin e pavarësisë së prokurorëve publikë dhe në kontrollin e brendshëm të profesionit të prokurorit publik. Krahas kësaj mënyre të përzgjedhjes, tregohet edhe interesimi i 163 prokurorëve publikë që morën pjesë në zgjedhjen e Prokurorit Publik Themelor të PTH-KOK.

Megjithatë, grupi Blueprint vëren se ka pasur lëshime gjatë procedurës për zgjedhjen e Prokurorit Publik Themelor të PTH-KOK. Gjegjësisht, procesi i përzgjedhjes ka qenë jo mjaftueshëm transparent, kështu që për katër kandidatët kanë munguar të dhënat për karrierën profesionale. Publiku, e veçanërisht ai profesionist, nuk pati mundësi të njihej me programin e propozuar të kandidatëve, gjë që do të ngjallte besim në proces dhe do të ndikonte në besimin tek institucioni. Kjo është veçanërisht e rëndësishme nëse kemi parasysh se bëhet fjalë për një prokuror i cili do të menaxhojë Prokurorinë Themelore Publike për ndjekjen e krimit të organizuar dhe korrupsionit, veprimet e të cilit janë me interes të lartë për publikun, ekspozohen në media dhe ndikojnë dukshëm në formimi i opinionit dhe besimit të publikut te prokuroria dhe drejtësia në përgjithësi.

Në këtë drejtim, grupi Blueprint beson se nevojitet një përmirësim i dukshëm i transparencës në proces, ku publiku, veçanërisht ai profesionist, duhet të njihet me karrierën profesionale dhe kompetencat e kandidatëve dhe planet e tyre për zhvillimin dhe menaxhimin. të PTH-KOK. Grupi Blueprint thekson se nuk janë respektuar as standardet minimale që përzgjedhja të konsiderohet transparente, sepse biografitë e kandidatëve me kompetencat e tyre profesionale nuk janë publikuar në faqen e Këshillit të Prokurorëve Publikë që zhvillon zgjedhjet.

Grupi Blueprint shpreh shqetësim edhe për mënyrën e publikimit të informacionit jozyrtar për zgjedhjen e Prokurorit të Përgjithshëm Themelor të PTH-KOK para se votat të mblidhen zyrtarisht nga Komisioni për zbatimin e zgjedhjeve dhe pret një raport objektiv dhe të paanshëm të bazuar  mbi provat dhe burimet zyrtare.

Duke pasur parasysh se forcimi i përgjegjshmërisë, pavarësisë dhe paanshmërisë, si dhe transparencës së të gjitha institucioneve gjyqësore është imperativ në Strategjinë e Reformës në Sektorin e Drejtësisë (2017-2022), Grupi Blueprint për Reformën në Drejtësi tregon se nevojitet më shumë vëmendje në të ardhmen e transparencës në proceset zgjedhore në organet e drejtësisë, për të mos krijuar dyshime në zgjedhje, të cilat cenojnë besimin tek institucionet.

• • Shoqata Maqedonase e Juristëve të Rinj (MZMP)
• • Instituti për Politikë Europiane (EPI)
• • Instituti për të Drejtat e Njeriut (IHR)
• • Koalicioni “Të gjithë për një gjykim të drejtë” (KSPS)
• • Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut
• • Qendra për Kërkime dhe Analiza Ligjore (CPIA)
• • Fondacioni Shoqëria e Hapur – Maqedoni (FOOM)

[1] На овие избори кандидирани беа вкупно четири кандидати, додека право на глас имаа вкупно 163 јавни обвинители од 5 избирачки места: ВЈО Битола, ВЈО Гостивар, ВЈО Скопје, ВЈО Штип и Јавното обвинителство на Република Северна Македонија (ЈОРСМ). Согласно објавените податоци од Комисијата за спроведување на изборите на истите гласале 154 јавни обвинители